CXL: nhìn sang xứ người mà thèm!!!
Câu chuyện về sự chuyển đổi thể chế chính trị ở Bhutan đã làm tốn giấy mực của khá nhiều hãng tin và nhiều tờ báo lớn trên thế giới vào tháng 3-2008.
Trong khi để đến được dân chủ nhiều quốc gia phải trải qua rất nhiều binh đao máu lửa và khát vọng dân chủ thường khởi phát từ quảng đại quần chúng thì Bhutan dường như ngược lại, khởi xướng khát vọng này và truyền đến khắp nhân dân lại từ đức vua và hoàng gia!
“Khi ấy, người dân Bhutan chúng tôi không hề mong mỏi sự thay đổi này, chúng tôi đã có một đức vua biết thương yêu và hết lòng chăm lo cho dân - đấy là Tashi đang nói về vị vua thứ tư là Jigme Singye Wangchuck - Suốt 34 năm trị vì của đức vua, thay vì xây dựng cung điện hay tích lũy tài sản, nhà vua đã tập trung mở mang đường sá, xây dựng trường học và bệnh viện, những đứa trẻ được đến trường không phải đóng học phí, những người bệnh không phải đóng viện phí và được chữa chạy một cách tốt nhất, vậy thì “dân chủ” làm gì nữa?”.
Đấy cũng là lý do của hầu hết cử tri Bhutan trước cuộc bầu cử, thậm chí những cuộc tập dượt bầu cử cũng được thực thi cho nhân dân làm quen dần, hai chính đảng được thành lập để tranh cử, những cuộc biểu tình trên đường phố để ủng hộ các đảng đã chia thành “phe phái” với những tiếng hô khẩu hiệu ồn ào đã khiến những người dân Bhutan hiền hòa, quen với sự tĩnh lặng không hề mong ước “dân chủ” một chút nào.
Tuy nhiên, là những thần dân yêu kính nhà vua, tất nhiên họ sẽ tuân theo lời kêu gọi của hoàng thượng dù thật lòng ai cũng nghĩ: Chúng ta đã có một đấng minh quân tận tụy lo cho dân, không hề mong gì hơn thế, vậy thì dân chủ mà làm gì!
Câu chuyện về tiến trình dân chủ ở Bhutan chiếm phần lớn cuộc trò chuyện giữa chúng tôi và Tashi tại một quán cà phê được xem là cổ nhất ở thủ đô Thimphu, quán vốn do một người Thụy Sĩ đã đến Bhutan từ mấy chục năm trước và gầy dựng nên. Cho dẫu cà phê hay những thứ bánh ngọt rất “xịn” của châu Âu đã có mặt từ hàng chục năm trước ở Bhutan, nhưng nền dân chủ ở đây lại không đến sớm như thế.
Tashi đã giải thích cho tôi rằng chính nhà vua vì quá lo lắng đến tương lai của đất nước nên đã thúc đẩy nhanh việc thiết lập một thể chế dân chủ ở Bhutan, trước việc những thần dân của mình cho rằng đã có đức vua anh minh, không cần phải thay đổi gì nữa, nhà vua đã giải thích rất giản dị: Đúng là chúng ta đang ổn định và phát triển, nhà vua và hoàng gia hết lòng chăm lo cho dân chúng, nhưng liệu một ngày nào đó những ông vua tiếp theo có thật sự thông minh và giỏi giang, thật sự tận tâm và nhiệt huyết lo cho đất nước, cho nhân dân? Bởi thế, một chính thể dân chủ chính là để phòng ngừa những điều đó, khi đó chính nhân dân sẽ bầu ra người lãnh đạo sáng suốt và tận tụy để làm cho nhân dân hạnh phúc hơn, đất nước hiện đại hơn!
Đã năm năm, kể từ ngày bầu cử 24-3-2008, Bhutan đang trở thành một quốc gia dân chủ non trẻ nhất thế giới.
Vị vua thứ tư Jigme Singye Wangchuck (ở ngôi từ năm 1972-2006) là người đã có câu nói nổi tiếng: “Không lãnh tụ nào được lựa chọn bằng nối dõi tông đường mà phải bằng công lao của mình”. Thật ngạc nhiên khi câu nói có tầm vóc một danh ngôn ấy không phải từ một nhà dân chủ nào mà lại là từ một ông vua Bhutan, người lẽ ra phải bảo vệ truyền thống “cha truyền con nối”.
Vua Jigme Singye đã nói câu đó vào năm 1996, và hơn mười năm sau, năm 2006, khi ông tuyên bố thoái vị, nhường ngôi cho con trai là Jigme Khesar Wangchuck, trở thành vị vua thứ năm của Bhutan, vị vua trẻ này sẽ thực hiện công cuộc dân chủ cho đất nước mình bằng việc đi bộ gần một tháng trời qua những làng mạc trên non cao. Chính vua đã gặp gỡ các thần dân của mình để vận động mọi người tham gia vào cuộc bầu cử quốc hội đầu tiên vào ngày 24-3-2008, chuyển Bhutan từ chế độ quân chủ chuyên chế sang quân chủ lập hiến, thủ tướng sẽ đứng đầu quốc gia và nhà vua lúc này chỉ đóng vai trò cố vấn.
|
LÊ ĐỨC DỤC
------------
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét